Sự ra đời của hàng hóa cũng gắn liền với sự phát triển của con người, xã hội. Vậy làm thế nào để hiểu được hàng hóa là gì? Hàng hóa có những thuộc tính nào và chúng có quan hệ gì với nhau không? Chúng ta hãy cùng nhau đi trả lời câu hỏi trên qua bài viết này của OZ Việt Nam nhé!
Hàng hóa là gì?
Hàng hóa là một phạm trù trong lịch sử và chỉ xuất hiện khi có nền sản xuất. Sản phẩm lao động có mang hình thái hàng hóa khi và chỉ khi nó là đối tượng mua bán trên thị trường
Là sản phẩm lao động, thỏa mãn mong muốn, nhu cầu nào đó của con người thông qua trao đổi hay mua bán
Theo Karl Marx, hàng hóa được định nghĩa là sản phẩm của lao động thông qua trao đổi, mua bán để thỏa mãn một số nhu cầu nhất định của con người. Hàng hóa có thể đáp ứng nhu cầu cá nhân hoặc nhu cầu sản xuất.
Theo đó có thể suy luận 1 đồ vật muốn trở thành hàng hóa cần có 3 yếu tố sau:
- là sản phẩm của lao động
- có thể thỏa mãn một nhu cầu nào đó của con người (có giá trị với người dùng)
- Thông qua trao đổi, mua bán
Đây là định nghĩa từ hàng hóa từ những thời kì trước của các nhà kinh tế cổ điển xác định. Nhưng với sự thay đổi và phát triển nhận thức của xã thôi thì định nghĩa này đã không còn chính xác nữa.
Bây giờ, phạm trù hàng hóa đã mất đi ranh giới của sự hiển hiện vật lý của vật thể và tiến sát đến gần phạm trù giá trị như: quyền sở hữu nói riêng, quyền sở hữu trí tuệ nói chung, cổ phiếu, sức lao động,… cũng được xem là hàng hóa nhưng chúng không nhất thiết phải đủ theo tính chất đã nêu.
Vậy nên hàng hóa có thể tồn tại dưới dạng vật thể hoặc phi vật thể.
Một số kiến thức thêm về hàng hóa – Hàng hóa là gì
Hàng hóa tiếng Anh là Goods hay Commodities
Trong kinh tế chính trị Marx-Lenin thì hàng hóa cũng được định nghĩa là sản phẩm của lao động thông qua trao đổi, mua bán.
Hàng tiêu dùng và hàng đầu tư là những thành tố quan trọng tạo nên tổng sản phẩm trong nước.
Hàng hóa kinh tế là những hàng hóa khan hiếm hay những hàng hóa mà mọi người muốn mua nhiều hơn khi điều kiện cho phép.
Thuộc tính cơ bản của hàng hóa gồm có?
Ở mỗi hình thái kinh tế, chính trị, xã hội khác nhau thì hàng hóa có bản chất khác nhau nhưng về cơ bản thì hàng hóa nào đều có 2 thuộc tính cơ bản sau là: giá trị sử dụng và giá trị
Giá trị sử dụng
Giá trị sử dụng hay là tác dụng hay lợi ích của vật phẩm để thỏa mãn như cầu nào đó của con người
Ví dụ như: quần áo có giá trị sử dụng để mặc, quạt giá trị sử dụng làm mát,…
Một vật cơ bản có thể có nhiều thuộc tính tự nhiên khác nhau, do đó sau khi chế biến, sản xuất thì cũng có nhiều giá trị sử dụng khác nhau.
Ví dụ:
Nho có thể ăn tươi, nhưng sau quá trình lên men thì có thể làm rượu,…..
Giá trị sử dụng 1 vật không thể 1 thời điểm mà phát hiện ra ngay hết được mà nó còn được phát hiện dần dần trong quá trình phát triển của khoa học kĩ thuật
Giá trị sử dụng hay công dụng của hàng hóa là do thuộc tính tự nhiên của vật thể hàng hóa quyết định hay có thể nói giá trị sử dụng là một phạm trù vĩnh viễn.
Giá trị sử dụng chỉ thể hiện khi con người sử dụng hay tiêu dùng, đây chính là nội dung vật chất của của cải. Dù ở bất kỳ hình thức xã hội nào giá trị sử dụng của cái đó vẫn như thế
Theo Mác: chỉ trong việc sử dụng hay tiêu dùng thì giá trị sử dụng mới được thể hiện
Con người ở bất kỳ thời đại nào cũng đều cần đến các giá trị sử dụng khác nhau của vật phẩm để thỏa mãn những nhu cầu muôn vẻ của mình.
Một vật khi đã là hàng hóa thì nhất thiết nó phải có giá trị sử dụng. Nhưng không phải bất cứ vật gì có giá trị sử dụng cũng đều là hàng hóa.
Ví dụ: không khí rất cần cho cuộc sống con người nhưng không phải là hàng hóa. Nước suối, quả dại cũng có giá trị sử dụng, nhưng cũng không phải là hàng hóa.
Như vậy, một vật muốn trở thành hàng hóa thì giá trị sử dụng của nó phải là vật được sản xuất ra để bán, để trao đổi, cũng có nghĩa là vật đó phải có giá trị trao đổi. Trong kinh tế hàng hóa, giá trị sử dụng là vật mang giá trị trao đổi.
Giá trị
Để hiểu được giá trị hàng hóa trước tiên phải đi từ giá trị trao đổi. Các Mác đã viết: “Giá trị trao đổi trước hết biểu hiện ra như là một quan hệ về số lượng hay là một tỷ lệ theo đó những giá trị sử dụng loại này được trao đổi với những giá trị sử dụng loại khác”.
Ví dụ: 1m vải = 10 kg táo
Vấn đề đặt ra là “tại sao vải và táo là hai hàng hóa có giá trị sử dụng khác nhau lại mà có thể trao đổi được với nhau. Hơn nữa chúng lại trao đổi với nhau theo một tỷ lệ nhất định?
Khi hai hàng hóa khác nhau là vải và táo có thể trao đổi được với nhau, thì phải có cơ sở chung nào đó:
Cái chung ở đây không phải là giá trị sử dụng, tùy vào điều kiện khác nhau thì giá trị sử dụng của chúng cần thiết cho sự trao đổi. Song, cái chung đó phải nằm ở cả hai hàng hóa.
Điểm chung duy nhất của các loại hàng hóa là đều là sản phẩm của lao động.
Để sản xuất ra vải và táo, người thợ thủ công và người nông dân đều phải hao phí lao động để sản xuất ra chúng. Hao phí lao động là cơ sở chung để so sánh vải với táo, để trao đổi giữa chúng với nhau.
Sở dĩ phải trao đổi theo một tỷ lệ nhất định, (1m vải = 10kg táo), vì người ta cho rằng lao động hao phí sản xuất ra 1m vải bằng lao động hao phí để sản xuất ra 10kg táo
Lao động hao phí để sản xuất ra hàng hóa cũng chính là giá trị của hàng hóa. Từ đó chúng ta có thể kết luận rằng: giá trị là lao động xã hội của người sản xuất hàng hóa
Sản phẩm nào không có lao động của người sản xuất kết tinh trong đó thì nó không có giá trị. Sản phẩm nào lao động hao phí để sản xuất ra chúng càng nhiều thì giá trị càng cao
Kết luận
- Giá trị là một phạm trù lịch sử và gắn liền với nền sản xuất hàng hóa
- Giá trị hàng hóa là thể hiện quan hệ giữa những người sản xuất hàng hóa
- Giá trị là nội dung và cơ sở của giá trị trao đổi, còn đối với giá trị trao đổi chỉ là hình thức biểu hiện của giá trị. Nếu giá trị sử dụng là thuộc tính tự nhiên, thì giá trị là thuộc tính xã hội của hàng hóa
- Hàng hóa là sự thống nhất của hai thuộc tính giá trị sử dụng và giá trị, đây là sự thống nhất của hai mặt đối lập.
- Sự đối lập và mâu thuẫn giữa giá trị sử dụng và giá trị thể hiện ở chỗ: người làm ra hàng hóa đem bán chỉ quan tâm đến giá trị hàng hóa do mình làm ra. Nếu như họ chú ý đến giá trị sử dụng cũng chính là để có được giá trị.
Ngược lại, người mua hàng hóa lại chỉ chú ý đến giá trị sử dụng của hàng hóa, nhưng muốn tiêu dùng giá trị sử dụng đó người mua phải trả giá trị của nó cho người bán. Nghĩa là quá trình thực hiện giá trị tách rời quá trình thực hiện giá trị sử dụng: giá trị được thực hiện trước, sau đó giá trị sử dụng mới được thực hiện.
Mối quan hệ giữa hai thuộc tính của hàng hóa
Hai thuộc tính của hàng hóa là giá trị sử dụng và giá trị có quan hệ chặt chẽ với nhau, vừa thống nhất, vừa mâu thuẫn với nhau.
Thống nhất
Để trở thành hàng hóa thì một vật phải có đồng thời thống nhất cả 2 thuộc tính. Hay nếu một vật có giá trị sử dụng (để thỏa mãn nhu cầu của con người, xã hội), nhưng không có giá trị ( không do lao động tạo ra, không có kết tinh lao động) như không khí tự nhiên thì sẽ không được xem là hàng hóa. Ngược lại, một vật có giá trị (do lao động kết tinh), nhưng không có giá trị sử dụng (không thể thỏa mãn nhu cầu nào của con người, xã hội) cũng không trở thành hàng hóa.
Đối lập
Thứ nhất, với tư cách là giá trị sử dụng thì các hàng hóa khác nhau về chất (sắt, thép, vải lụa, thực phẩm,…).
Nhưng với tư cách là giá trị thì các hàng hóa lại đồng nhất về chất, đều là “đều được kết tinh đồng nhất từ lao động”, hay là lao động mà có (sắt, thép, vải lụa, thực phẩm,…đều từ lao động tạo ra)
Thứ hai, quá trình thực hiện giá trị và giá trị sử dụng có sự không đồng nhất cả về mặt không gian và thời gian.
– Giá trị được thực hiện trong lĩnh vực lưu thông và thực hiện trước.
– Giá trị sử dụng được thực hiện sau, trong lĩnh vực tiêu dùng.
Người sản xuất quan tâm tới giá trị, nhưng để đạt được giá trị theo mong muốn bắt buộc họ cũng phải chú ý đến giá trị sử dụng. Ngược lại, người tiêu dùng quan tâm tới giá trị sử dụng để thỏa mãn nhu cầu của chính mình.
Nhưng để có được giá trị sử dụng người tiêu dùng phải trả giá trị cho người sản xuất ra nó. Hay nếu không thực hiện giá trị thì sẽ không có giá trị sử dụng. Mâu thuẫn giữa giá trị sử dụng và giá trị hàng hóa cũng chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến khủng hoảng sản xuất thừa.
Kết luận
Hàng hóa là sản phẩm không thể thiếu trên thị trường hiện nay. Vì vậy, cần phải nắm rõ các thuộc tính cơ bản và bản chất của hàng hóa là nội dung quan trọng để đạt được sự hiệu quả trong quá trình trao đổi thúc đẩy sản xuất.
Cảm ơn các bạn đã dành thời gian đọc bài viết, hi vọng bài viết sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về hàng hóa là gì . Nếu có thắc mắc vui lòng liên hệ hotline: 0972433318 để được tư vấn chi tiết hoặc để lại comment.
- Công ty cổ phần Dịch vụ và Thương mại quốc tế OZ Việt Nam
- Địa chỉ: Số 8/162 Nguyễn Văn Cừ, Bồ Đề, Long Biên, Hà Nội
- Điện thoại: 0972433318
- Email: xnkngantin@gmail.com
