Hàng hóa là kết quả của lao động, có giá trị để đáp ứng nhu cầu của con người thông qua quá trình trao đổi và giao dịch mua bán trên thị trường. Trong bài viết này, OZ Freight sẽ cung cấp thông tin về chủ đề phân loại hàng hóa, bao gồm mục đích, nguyên tắc và 6 quy tắc phân loại hàng hóa. Mời bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây.
Phân loại hàng hóa là gì ?
Căn cứ pháp lý : Theo điều 4 Luật Hải quan năm 2014 thì Phân loại hàng hóa là quá trình đánh giá và xếp loại hàng hóa dựa trên nhiều yếu tố khác nhau như đặc điểm, thành phần, cấu tạo, tính chất vật lý, hóa học, công dụng, quy cách đóng gói và các thuộc tính khác. Qua việc phân loại, có thể xác định tên gọi và mã số của hàng hóa theo Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của Việt Nam.
Mục đích của phân loại hàng hóa
Theo Khoản 1 Điều 26 Luật Hải quan 2014 quy định về phân loại về hàng hóa như sau :
” Phân loại hàng hóa để xác định mã số hàng hóa làm cơ sở tính thuế và thực hiện chính sách quản lý hàng hóa. Khi phân loại hàng hóa phải căn cứ hồ sơ hải quan, tài liệu kỹ thuật và các thông tin khác có liên quan đến hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu để xác định tên gọi, mã số của hàng hóa theo Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam.”
Phân loại hàng hóa là quá trình xác định tên gọi và mã số hàng hóa theo Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của Việt Nam. Quá trình phân loại dựa trên thông tin từ hồ sơ hải quan, tài liệu kỹ thuật và các chi tiết về thành phần, tính chất vật lý, hóa học, tính năng và công dụng của hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu. Phân loại hàng hóa làm cơ sở để áp dụng thuế và thực hiện chính sách quản lý hàng hóa.
Quy định chi tiết về phân loại hàng hóa và việc ban hành Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của Việt Nam được thực hiện bởi Bộ trưởng Bộ Tài chính.
Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của Việt Nam bao gồm mã số, tên gọi, mô tả hàng hóa, đơn vị tính và các nội dung giải thích kèm theo. Danh mục này tuân thủ Công ước quốc tế về hệ thống hài hòa mô tả và mã hóa hàng hóa.
Dựa trên Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu, Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu được cấp phép bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, và Danh mục hàng hóa thuộc đối tượng kiểm tra chuyên ngành theo quy định của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành mã số hàng hóa thống nhất với mã số trong Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của Việt Nam.
Trong quá trình kiểm tra hải quan, cơ quan hải quan xác định mã số hàng hóa dựa trên hồ sơ hải quan, kết quả kiểm tra thực tế hoặc kết quả phân tích, giám định hàng hóa. Nếu người khai hải quan không đồng ý với mã số hàng hóa được xác định bởi cơ quan hải quan, họ có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện theo quy định của pháp luật. Cơ quan hải quan cũng có quyền lấy mẫu hàng hóa với sự chứng kiến của người khai hải quan để phân tích và quyết định mã số hàng hóa.
Tại Điều 4 Thông tư 14/2015/NĐ-CP ngày 30/1/2015, nguyên tắc phân loại hàng hóa được quy định như sau:
Mỗi mặt hàng được gán một mã số duy nhất trong Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của Việt Nam.
Trong quá trình phân loại hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, cần tuân thủ quy định tại Điều 26 Luật Hải quan 2014; Điều 16 Nghị định số 08/2015/NĐ-CP ngày 15/1/2015 của Chính phủ, đó là quy định về thủ tục hải quan, kiểm tra giám sát, kiểm soát hải quan, cùng với các hướng dẫn chi tiết được nêu trong Thông tư 14/2015/NĐ-CP ngày 30/1/2015.
6 quy tắc phân loại hàng hóa
Phân loại hàng hóa theo Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của Việt Nam phải tuân thủ các quy tắc được chỉ định trong Phụ lục II của Thông tư số 31/2022/TT-BTC. Cụ thể, có 6 quy tắc sau đây:
Quy tắc 1:
” Tên của các Phần, của Chương hoặc của Phân chương được đưa ra chỉ nhằm mục đích dễ tra cứu. Để đảm bảo tính pháp lý, việc phân loại hàng hóa phải được xác định theo nội dung của từng nhóm và bất cứ chú giải của các Phần, Chương liên quan và theo các quy tắc dưới đây nếu các nhóm hoặc các chú giải đó không có yêu cầu nào khác.“
Đây là quy tắc đầu tiên được áp dụng trong quá trình phân loại hàng hóa và áp dụng cho hầu hết các sản phẩm. Trong trường hợp không thể phân loại hàng hóa theo quy tắc này, sẽ tiếp tục áp dụng quy tắc tiếp theo.
Quy tắc 2:
Quy tắc 2a có nội dung như sau: “Nếu một mặt hàng thuộc vào một nhóm hàng, thì các mặt hàng đó, dù ở dạng chưa hoàn chỉnh hoặc chưa hoàn thiện, nhưng đã có những đặc trưng cơ bản của một mặt hàng đã hoàn chỉnh hoặc hoàn thiện, cũng thuộc vào nhóm đó.
Tương tự, các mặt hàng ở dạng hoàn chỉnh hoặc hoàn thiện hoặc đã có những đặc trưng cơ bản của một mặt hàng hoàn chỉnh hoặc hoàn thiện, nhưng chưa được lắp ráp hoặc tháo rời, cũng được phân loại theo cách tương tự.”
Quy tắc 2b có nội dung như sau: “Nếu một nguyên liệu hoặc chất được phân loại vào một nhóm hàng, thì các hỗn hợp hoặc hợp chất của nguyên liệu hoặc chất đó với các nguyên liệu hoặc chất khác cũng thuộc vào nhóm đó. Hàng hóa được làm toàn bộ bằng một loại nguyên liệu hoặc chất, hoặc làm một phần bằng nguyên liệu hoặc chất đó, cũng được phân loại trong cùng nhóm. Tuy nhiên, việc phân loại các hàng hóa được làm bằng hai loại nguyên liệu hoặc chất trở lên phải tuân theo quy tắc”
Quy tắc 3:
Quy tắc 3a có nội dung như sau: “Hàng hóa được phân loại vào nhóm dựa trên mô tả cụ thể và các đặc trưng cơ bản nhất của nó.”
Quy tắc 3b có nội dung như sau: “Đối với hàng hóa hỗn hợp bao gồm nhiều nguyên liệu khác nhau hoặc hàng hóa được làm từ nhiều bộ phận cấu thành khác nhau, cũng như các hàng hóa ở dạng bộ để bán lẻ, phân loại được thực hiện dựa trên nguyên liệu hoặc bộ phận cấu thành tạo ra các đặc tính cơ bản của chúng.”
Quy tắc 3c có nội dung như sau: “Trong trường hợp hàng hóa không thể được phân loại theo quy tắc 3(A) hoặc 3(B), nó sẽ được phân loại vào nhóm cuối cùng theo thứ tự đánh số của các nhóm tương đương được xem xét.”
Quy tắc 4:
“Trường hợp hàng hóa không thể phân loại theo các quy tắc trước đó, thì nó sẽ được phân loại vào nhóm mô tả gần nhất với sản phẩm tương đương.”
Đây là quy tắc “cuối cùng” thường được áp dụng đối với các sản phẩm mới, khi không có quy tắc phân loại cụ thể khác có sẵn.
Quy tắc 5:
Quy tắc 5a: “Bao gồm bao máy ảnh, hộp đựng nhạc cụ, bao súng, hộp đựng dụng cụ vẽ, hộp tư trang và các loại bao hộp tương tự, thích hợp hoặc có hình dạng đặc biệt để chứa hàng hoá hoặc bộ hàng hoá cụ thể có thể sử dụng trong thời gian dài và được cung cấp kèm sản phẩm khi bán, được phân loại cùng với các sản phẩm đó.
Tuy nhiên, nguyên tắc này không áp dụng cho bao bì có tính chất nội trội quan trọng hơn so với hàng hoá mà nó chứa.”
Quy tắc 5b: “Bao bì đựng hàng hoá được phân loại cùng với hàng hoá đó khi bao bì là loại thông thường được sử dụng cho loại hàng hoá đó mà không được sử dụng lại”
Quy tắc 6:
Để đảm bảo tính pháp lý, việc phân loại hàng hoá vào các phân nhóm phải tuân thủ các nguyên tắc sau đây:
Phù hợp với nội dung và chú giải của từng phân nhóm: Hàng hoá phải được phân loại theo nội dung và mô tả được quy định trong từng phân nhóm, cùng với các chú giải liên quan.
Tuân thủ các quy tắc từ 1 đến 5 với các sửa đổi chi tiết thích hợp: Phân loại hàng hoá phải tuân thủ các quy tắc từ 1 đến 5, nhưng có thể có sự điều chỉnh về chi tiết để phù hợp với từng trường hợp cụ thể.
Chỉ so sánh và phân loại các phân nhóm cùng cấp độ: Khi phân loại hàng hoá, chỉ cần so sánh và phân loại các phân nhóm cùng cấp độ với nhau. Không nên so sánh và phân loại các phân nhóm khác cấp độ với nhau.
Áp dụng chú giải của các phần và chương liên quan: Khi phân loại hàng hoá, cần áp dụng chú giải của các phần và chương liên quan, trừ khi có yêu cầu khác được quy định.
Phân loại căn cứ nội dung và chú giải của từng phân nhóm: Phân loại hàng hoá phải dựa trên nội dung và chú giải của từng phân nhóm để đảm bảo tính chính xác và phù hợp.
Áp dụng tuần tự quy tắc từ 1 đến 5 để xác định phân nhóm: Khi phân loại hàng hoá, cần tuân thủ tuần tự của các quy tắc từ 1 đến 5 để xác định phân nhóm một cách hợp lý và nhất quán.
Các phân nhóm cùng cấp độ được đánh số bằng số gạch ngang (-) để đảm bảo tính đồng cấp và hiệu quả trong việc phân loại hàng hoá.
Kết quả phân loại hàng hoá được sử dụng để áp dụng chính sách quản lý hàng hoá dựa trên thực hiện các quy định liên quan đến điều kiện, thủ tục, và hồ sơ áp dụng cho Danh mục hàng hóa bị cấm xuất khẩu hoặc tạm ngừng xuất khẩu; Danh mục hàng hóa bị cấm nhập khẩu hoặc tạm ngừng nhập khẩu; Danh mục hàng hóa xuất khẩu hoặc nhập khẩu chỉ được thực hiện khi có giấy phép từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền; Danh mục hàng hóa thuộc đối tượng kiểm tra chuyên ngành có hiệu lực tại thời điểm đăng ký tờ khai.
Kết quả phân loại hàng hoá được sử dụng để xác định mức thuế áp dụng cho một loại hàng hoá dựa trên thực hiện các quy định về biểu thuế áp dụng cho hàng hoá xuất khẩu hoặc nhập khẩu có hiệu lực tại thời điểm đăng ký tờ khai, cùng với các điều kiện, thủ tục và hồ sơ cần tuân thủ để được áp dụng mức thuế quy định trong các văn bản pháp luật về thuế đối với hàng hoá xuất khẩu hoặc nhập khẩu.
Trên đây là toàn bộ những thông tin hữu ích về phân loại hàng hóa mà OZ Freight cung cấp cho bạn đọc. Nếu còn bất kì thắc mắc gì về vấn đề về các quy tắc phân loại , thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa bạn đọc vui lòng liên hệ với OZ Freight để được tư vấn và hỗ trợ một cách nhanh chóng và chính xác nhất.
