Câu hỏi ” vận chuyển là gì? ” và ” các loại hình vận chuyển hàng hóa trong ngành logistics ” đang là điều quá quen thuộc đối với các nhà xuất nhập khẩu hàng hóa đặc biệt là trong và sau thời kì Covid hiện nay khiến cho việc vận chuyển hàng hóa quan trọng hơn bao giờ hết. Vậy vận chuyển là gì? Vai trò của vận chuyển hàng hóa trong ngành logistics ra sao? Hãy cùng OZ Việt Nam chúng tôi tìm hiểu thêm về vấn đề trên qua bài viết dưới đây.
Khái niệm vận chuyển hàng hóa là gì?
Vận chuyển là quá trình dịch chuyển vị trí sản phẩm hay con người từ vị trí này đến vị trí khác có khoảng cách tương đối xa ( từ trong nước ra quốc tế và ngược lại ) thông qua các phương thức vận chuyển khác nhau.
Hàng hóa vận chuyển bao gồm những loại như sau:
- Commodity: nguyên liệu thô hoặc là sản phẩm được trao đổi trong giao dịch thương mại như quặng, ngũ cốc, cà phê,…
- Cargo: hàng hóa hoặc là sản phẩm được vận chuyển bằng các loại phương tiện đường bộ, đường sắt, đường thủy và đường hàng không.
- Goods: các loại hàng hóa mang tính hữu hình và hữu dụng được sản xuất từ các hoạt động nông nghiệp, xây dựng hoặc là sản xuất các sản phẩm từ khai thác dầu mỏ,…
Vai trò của vận chuyển hàng hóa
Vận chuyển là quá trình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình lưu thông và phân phối hàng hóa giữa các nước trên thế giới, bên cạnh đó cũng phải dựa theo các quy định của các nước vận chuyển.
Khi vận chuyển, các yếu tố như sau sẽ cần được xem xét khi tiến hành lập kế hoạch vận chuyển hàng hóa như :
- Kích thước hàng hóa
- Tính chất của hàng hóa: chất lỏng, vật liệu nguy hiểm, hàng hóa có giá trị cao
- Số lượng hàng hóa
- Cách thức đóng gói hàng hóa phù hợp để di chuyển
- Điểm đến của hàng hóa
Vì thế, dựa theo các điều kiện trên để lựa chọn phương thức vận chuyển phù hợp với điều kiện của hàng háo và điều kiện của bên vận chuyển hàng hóa.
Các phương thức vận chuyển hàng hóa
Có 4 phương thức vận chuyển chính đó là: Đường bộ, đường sắt, đường hàng không và đường thủy
Vận chuyển đường bộ
Bản chất của việc vận chuyển hàng hóa đường bộ là thông qua mức độ phát triển cơ sở hạ tầng của địa phương, khoảng cách hàng hóa c ần phải vận chuyển, trọng lượng và khối lượng của hàng hóa và loại hình hàng hóa được vận chuyển
- Đối với những loại hàng hóa có quãng đường vận chuyển ngắn thì có thể sử dụng xe van hoặc xe bán tải
- Đối với các lô hàng lớn thì cần phải sử dụng các loại xe tải lớn hoặc là xe container
Vận chuyển hàng hóa bằng xe tải là phương thức vận chuyển hàng hóa chủ yếu và phổ biến nhất trong chuỗi cung ứng hàng hóa. Do vận tải đường bộ có chi phí và khả năng tiếp cận tốt nên thường được mặc định để vận chuyển số lượng hàng hóa lớn.
Có hai phương thức vận chuyển và sắp xếp hàng hóa cho vận chuyển đường bộ đó là Hàng giao nguyên xe có tên viết tắt tiếng Anh là Full truck load ( FTL ) và Xe vận chuyển hàng lẻ có tên viết tắt tiếng Anh là Less than truck load ( LTL ). Hai loại trên có những đặc điểm như sau:
| 👉 Full Truckload ( FTL ) | ❤️ Less than Truckload ( LTL ) |
| 👉 Các lô hàng sử dụng toàn bộ xe tải, có nghĩa là lô hàng đó chỉ chứa các lô hàng của khác hàng. Điều này giúp cho bên vận chuyển và khách hàng quản lý và giám sát hàng hóa tốt hơn trong quá trình di chuyển | ❤️ Tổng lô hàng chỉ chiếm một phần của xe tải và trong đó có nhiều loại hàng vận chuyển từ nhiều bên |
| 👉 Các doanh nghiệp lựa chọn vận chuyển FTL khi có số lượng hàng hóa tương đương 10 pallet trở lên | ❤️ Thường áp dụng cho những chuyến hàng hóa có trọng lượng dưới 10.000 pound và có yêu cầu về không gian rơ moóc không quá 11 feet |
| 👉 Phương thức này có thơi gian vận chuyển nhanh hơn do ít điểm dừng trả hàng hơn | ❤️ Quá trình vận chuyển kéo dài hơn so vói FTL do sử dụng chung không gian hàng hóa với các doanh nghiệp khác nên sẽ mất nhiều thời gian dừng tại các bến trả hàng hơn |
| 👉 Chi phí sẽ thường cao hơn so với LTL | ❤️ Chi phí phải trả chỉ cần cho không gian cần để chứa hàng hóa vận chuyển nên sẽ rẻ hơn so với FTL |
Các loại mặt hàng thường được vận chuyển đường bộ
- Các mặt hàng là nguyên vật liệu xây dựng: Xi măng, cát, đá, sắt, thép, ống nước, thạch cao, đồ nội thất,…
- Các loại mặt hàng nông sản: Gạo, ngô, bột mỳ, rau củ quả tươi,…
- Các mạt hàng sản xuất công nghiệp: dệt vải, bao bì, các loại thức ăn gia súc, máy móc thiết bị,…
- Hàng hóa xuất nhập khẩu
- Hàng hóa siêu trường, siêu trọng
Ưu điểm của vận chuyển đường bộ
- Vận chuyển hàng hóa bằng xe tải sẽ có độ linh hoạt cao, các bên đều có thể thống nhất được địa điểm , tuyến đường vận chuyển hoặc cần phải thay đổi nếu cần và giá cước vận chuyển phù hợp với các bên
- Khả năng bảo quản của hàng hóa cao, dễ dàng kiểm tra, đánh giá hàng hóa và đảm bảo được chất lượng hàng hóa trong suốt quá trình vận chuyển
- Quá trình vận chuyển trực tiếp từ kho bên gửi hàng hóa đến kho của bên nhận, không qua bất kỳ trạm kho trung gian nào. Hạn chế được công đoạn bốc xếp và giảm tối đa thời gian vận chuyển cũng như chi phí cần dùng
Nhược điểm của vận chuyển đường bộ
Tuy có những ưu điểm như trên nhưng vận chuyển đường bộ vẫn sẽ gặp những vấn đề như sau:
- Cần chi trả nhiều loại phí ( phí trạm thu phí đường bộ, cầu đường,… ) khi sử dụng hệ thống đường bộ
- Có sự cản trở về mặt địa lý, đồng thời còn có thể gặp các vấn đề về thời tiết và điều kiện vận chuyển như mưa, bão, tai nạn, kẹt xe,… làm ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển cũng như thời gian giao hàng
Vận chuyển đường sắt
Đối tượng hàng hóa thường được vận chuyển bằng đương sắt bao gồm các loại như sau:
- Nguyên liệu thô và nguyên liệu thành phẩm
- Các hàng hóa loại năng lượng như dầu thô, các loại gốc thanol và than đá
- Các loại hóa chất như phân bón, nhựa dẻo, xút ăn da theo yêu cầu của bên sản xuất giấy và bột giấy và nhiều loại hóa chất khác mà bên trung gian hoặc người tiêu dùng cần.
Ưu điểm của vận chuyển đường sắt
- Có giá cước thấp và giá cước cũng như phí ít có biến đổi trong thời gian dài
- Với công nghệ và cơ sở hạ tầng được đầu tư và làm mới giúp cho đường sắt giảm thiểu được những sai sót và tăng cường tính hiệu quả cũng như tính an toàn hơn.
- Số lượng hàng hóa có thể vận chuyển lớn, có thể thay thế nhiều loại xe tải. Điều này giúp tiết kiệm nhiên liệu và giảm thiểu các tác động ảnh hưởng đến môi trường.
- Ít bị ảnh hưởng bởi môi trường và các tác nhân khác
- Vận chuyển được các mặt hàng nặng trên các quãng đường xa
- Đảm bảo được thời gian cố định, ít khi bị ảnh hưởng làm sai lệch thời gian trả hàng
Nhược điểm của vận chuyển đường sắt
- Bị giới hạn về không gian và tuyến đường quy định, không thể linh hoạt trong quá trình vận chuyển hàng hóa
- Không có được ưu thế như vận chuyển đường bộ và đường hàng không khi vận chuyển các loại mặt hàng cần thời gian vận chuyển nhanh và thời gian bảo quản ngắn
Vận chuyển đường biển
Trong tình hình kinh tế trong và sau Covid hiện nay, vận chuyển đường biển đã là phương thức chủ yếu của ngành vận chuyển hàng hóa thế giới. Vận chuyển hàng hóa qua container là phương thức chủ yếu và thường được sử dụng trong quá trình vận chuyển hàng hóa đường biển.
| 🔰️ Full container load ( FCL ): | 🟢 Less than container load ( LCL ): |
| 🔰️ Sử dụng tất cả không gian trong container | 🟢 Các lô hàng của khách hàng chỉ chiếm một phần container |
| 🔰️ Doanh nghiệp có thể yêu cầu vận chuyển 6 pallet trong một container 20 feet hoặc 12 pallet trong container 40 feet | 🟢 Tổng lô hàng dưới ngưỡng tối thiểu từ 6 đến 12 pallet hoặc hàng hóa không nhiều để phải chở đầy container |
| 🔰️ Loại bỏ nguy cơ hàng hóa biến chất hoặc hỏng hóc có thể xảy ra do được đưa chung trong một container. Tuy nhiên chi phí cần dùng sẽ cao hơn so với LCL | 🟢 Chỉ cần chi trả cho không gian sử dụng để chứa hàng hóa, giúp tiết kiệm chi phí và linh hoạt hơn trong vận chuyển |
| 🔰️ Do không cần có điểm dừng hoặc nơi trung chuyển để trả hàng nền sẽ tiết kiệm được thời gian hơn | 🟢 Thời gian vận chuyển có thể chậm hơn so với FCL do phải dừng tại các bến trung gian để trả hàng khác |
Hàng hóa vận chuyển có hai loại hàng hóa chính, bao gồm:
- Hàng bách hóa ( 3 loại ):
- Bread Bulk: là nhóm hàng hóa được chở bằng thùng, hòm hoặc pallet
- Neo Bulk: là những loại hàng hóa được coi như là một đơn vị hàng hóa trước khi được đóng, ghép ( gỗ xẻ, giấy cuộn, thanh kim loại, các loại phương tiện,… )
- Hàng đóng container
- Hàng rời ( dùng để chỉ các loại hàng không được đóng bao và được chuyên chở dưới dạng rời ) bao gồm 2 loại như sau:
- Hàng rời dạng lỏng: xăng dầu, hóa chất, nước, dầu thô,… được vận chuyển bằng tàu có bồn để chờ dầu, xăng ( tanker ) để đảm bảo an toàn
- Hàng rời loại khô: là các loại nguyên vật liệu ( thường sẽ là các loại nguyên liệu thô đầu vào để phục vụ sản xuất ) như than, quặng kim loại, ngữ cốc, cát,…
- Loại hàng chở với số lượng lớn: lương thực, bột mỳ, nông sản, nguyên vật liệu xây dựng
Ưu điểm của vận chuyển hàng hóa đường biển
- Chi phí vận chuyển thấp
- Container với kết cấu kim loại có thể dễ dàng di chuyển thông qua các phương tiện xếp dỡ khác nhau giúp cho việc xếp dỡ, vận chuyển và quản lý hàng hóa trên nhiều loại hình vận tải dễ dàng hơn
- Tuyến đường vận chuyển linh hoạt, ít bị giới hạn hơn so với đường bộ và đường sắt. Ít gặp các sự cố về vận chuyển hơn hai phương thức vận chuyển trên
- Chở được số lượng hàng hóa lớn, các loại hàng hóa có số lượng lớn và cồng kềnh
Khuyết điểm của vận chuyển hàng hóa đường biển
- Cần kết hợp với các hình thức vận chuyển khác bằng đường bộ để đến được kho cuối
- Thời gian vận chuyển chậm, không linh hoạt được thời gian
- Ảnh hưởng bởi các tình hình thời tiết cực đoan trên biển
Vận chuyển đường hàng không
Hàng hóa vận chuyển bằng đường hàng không thường dùng các loại máy bay chuyên dụng và được chứa trong khoang hành lý của hành khách. Vận tải hàng không là phương thức nhanh nhất để vận chuyển hàng hóa đường dài, tuy nhiên giá cả cũng như chi phí bỏ ra cũng đắt hơn so với những phương thức khác.
Đối tượng hàng hóa vận chuyển đường hàng không:
- Những loại hàng hóa có giá trị cao:
- Những món đồ giá trị cao: vàng, kim cương,…
- Thiết bị kỹ thuật công nghệ cao, phụ tùng phương tiện giao thông như máy bay, tàu thuyền, xe ô tô
- Hàng tiêu dùng xa xỉ như đồ điện tử, đồ thời trang
- Các mặt hàng cần thời gian giao hàng nhanh
- Động vật sống, nội tạng người, hài cốt
- Các mặt hàng dễ hư hỏng như thực phẩm, hoa quả tươi, hàng ướp bằng đá khô
- Các loại dược phẩm
Ưu điểm của vận chuyển hàng hóa đường hàng không
Vận chuyển hàng hóa đường hàng không quan trọng ở đặc điểm ” Nhanh “. Máy bay là phương tiện có tốc độ nhanh nhất hiện nay với tốc độ ở mức 100 – 3000 km/h vượt xa so với các phương thức vận chuyển khác, bên cạnh đó cũng có tốc độ xử lý thủ tục nhanh chóng. Bên cạnh đó còn có các ưu điểm vượt trội như sau:
- Tính an toàn cao
- Không bị cản trở về mặt địa hình và ít bị ảnh hưởng bởi môi trường
- Phí lưu kho thấp do đặc tính của hàng hóa thế nên sẽ cần thời gian ngắn và chiếm ít không gian hơn
Nhược điểm của vận chuyển hàng hóa đường hàng không
- Chi phí và giá cước cao vì thế các loại hàng hóa có giá trị thấp sẽ không phù hợp với phương thức này
- Khoang chứa của máy bay và khả năng vận tải có giới hạn nhất định, điều này khiến cho máy bay chỉ có thể chở được số lượng hàng hóa trong một giới hạn nhất định. Vì vậy vận chuyển hàng hóa đường hàng không không thể vận chuyển hàng hóa có khối lượng và số lượng lớn, hàng hóa cồng kềnh.
- Chịu ảnh hưởng khá nhiều bởi thời tiết khiến cho tiến độ vận chuyển bị chậm, mưa giông và sương mù cũng có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng chuyến bay làm cho mất tiến độ vận chuyển
- Yêu cầu nghiêm ngặt hơn cho các loại hàng hóa có tính rủi ro cao, dễ cháy nổ sẽ không được phép sử dụng phương thức này
Kết hợp phương thức vận chuyển hàng hóa
Trong quá trình vận chuyển hàng hóa hầu hết sẽ cần phải sử dụng kết hợp với một hoặc nhiều phương thức khác nhau như sau:
Intermodal ( ITML ): vận chuyển liên phương thức
- Vận chuyển hàng hóa liên phương thức bao gồm những việc vận chuyển hàng hóa bằng container hoặc các phương tiện đa phương thức sử dụng nhiều phương tiện vận tải ( tàu hỏa, tàu thủy, máy bay, xe vận tải ) khi thay đổi phương thức
- Ưu điểm của phương thức này là giảm thời gian xếp dỡ hàng hóa do đó cải thiện được vấn đề an ninh, giảm được thiệt hại cho hàng hóa giúp cho việc vận chuyển hàng hóa nhanh hơn
Ví dụ của phương thức trên là sau khi hàng hóa đã được đưa từ tàu vận tải về kho trung chuyển thì sẽ được đưa lên xe vận tải để đến kho đích của khách hàng
Multimodal ( ML ): vận chuyển đa phương thức
- Vận chuyển đa phương thức là việc sử dụng nhiều hơn một phương thức vận tải sau khi container đã được mở và hàng hóa đã được chuyển sang phương thức vận tải khác
Sự khác biệt giữa hai phương thức kể trên khác nhau ở hợp đồng, vận đơn và trách nhiệm, trách nhiệm của người vận chuyển hàng hóa
- Đối với vận tải liên phương thức, sẽ có hợp đồng riêng cho từng chặng hành trình, tức là sẽ có nhiều hơn một đơn vị vận chuyển chịu trách nhiệm cho việc vận chuyển hàng hóa
- Đối với vận tải đa phương thức, một hợp đồng sẽ bao gồm toàn bộ hành trình. Một người vận chuyển duy nhất sẽ đứng ra chịu trách nhiệm và đảm bảo việc giao hàng hóa tận nơi ngay cả khi sử dụng các phương thức vận chuyển khác.
Trên đây là các thông tin khách hàng cần quan tâm về câu hỏi ” vận chuyển là gì ? “. Nếu như khách hàng còn có thắc mắc về câu hỏi trên hay có nhu cầu tìm một công ty vận chuyển quốc tế – nội địa uy tín thì hãy nhanh chóng liên hệ tới hotline dưới đây của OZ Việt Nam chúng tôi để được giải đáp các thắc mắc và tư vấn về các dịch vụ phù hợp với khách hàng.
CÔNG TY CỔ PHẦN DỊCH VỤ VÀ THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ OZ VIỆT NAM
Địa chỉ: Số 57, ngõ 481 Ngọc Lâm , P. Ngọc Lâm, Q. Long Biên, TP. Hà Nội.
Hotline: 0972433318
Email: xnkngantin@gmail.com
Website: thutucxuatnhapkhau.com
